O czym opowiadać – czyli pytanie zasadnicze
Opublikowane: 31 stycznia 2011 Filed under: Kreatywność, Scenopisarstwo | Tags: Alchemia Kreatywności, film, Kreatywność, Literatura, pisanie, pomysł, scenariusz, Scenopisarstwo, temat, treść, tworzenie 26 Komentarzy
Łatwo jest zrobić film. Wystarczy trochę grosza, dobry scenariusz, głowa na karku i fachowa ekipa filmowa.
Dużo trudniej jest zdobyć dobry scenariusz. Tego towaru jest mało na wolności. Głównie dlatego, że trudno taki scenariusz napisać. Nie jest to jednak niemożliwe. Dlatego raz na jakiś czas gdzieś w świecie pojawia się taki tekst i powstaje z niego niezły film.
Napisać dobry scenariusz jest łatwo, jak się ma dobry temat, trochę umiejętności i talent. Z tych trzech rzeczy najbardziej unikalna jest ta pierwsza: dobry temat.
I tu dochodzimy do tytułowego pytania zasadniczego: O czym opowiadać?
Jeśli uważasz się za „Wielkiego Artystę” nie czytaj dalej tego wpisu. Nie jest dla ciebie. „Wielcy Artyści” nie zadają sobie takiego pytania. Oni zawsze wiedzą o czym chcą opowiadać. Zazwyczaj zresztą opowiadają o sobie. Jednemu na milion się udaje i z „Wielkiego Artysty” zostaje po prostu wielkim artystą. Dostaje Nobla, Oskara, Bookera, Palmę albo Niedźwiedzia, czy co tam jeszcze i w końcu staje się nieśmiertelny. Jeden na milion.
Dlaczego ludzkość kocha piłkę nożną
Opublikowane: 4 lipca 2010 Filed under: Scenopisarstwo | Tags: dramaturgia, filmowanie, konflikt, mundial, piłka nożna, scenariusz, Scenopisarstwo, sport 13 Komentarzy
Piłka nożna jest najpopularniejszym sportem na świecie. To nie ulega żadnej wątpliwości. Wszędzie się w nią gra i przede wszystkim wszędzie się ją ogląda. Na wszystkich kontynentach, we wszystkich krajach, w każdym miasteczku i wiosce – wszędzie ludzie pasjonują się piłką.
Teraz pasjonują się nią jeszcze bardziej, bo trwa mundial. Świat dostaje ogromną dawkę futbolu na najwyższym poziomie i najwyraźniej jest z tego powodu zachwycony. Nie ma mowy o przesycie.
Dlaczego tak jest? Dlaczego piłka jest najważniejsza?
Z jednego prostego powodu. Za sprawą dramaturgii.
Co się buduje na planie filmowym
Opublikowane: 27 czerwca 2010 Filed under: Filmy, Scenopisarstwo | Tags: film, filmowanie, och karol 2, plan filmowy, reżyseria, scenariusz 7 Komentarzy
Ostatnio cały swój czas spędzam na planie filmowym. I tak będzie jeszcze przez parę tygodni. Przez ten czas wszystko inne zostaje przeze mnie zaniedbane. Nie mam czasu dla siebie, nie mam go dla rodziny, nic nie piszę, nie mam czasu na zamieszczanie wpisów na blogu, do Internetu zaglądam tylko przez smartfona, jak mam wolną chwilę.
Nie oglądam TV, nie słucham radia, nie czytam gazet, nie wiem, co się dzieje na świecie i w kraju. I jest to bardzo miły stan. Teraz liczy się tylko film, który kręcę. Wszystko inne nie ma znaczenia.
Zastanawiałem się ostatnio jaką metaforą można by opisać to, co dzieje się na planie zdjęciowym filmu. Myślałem, jak to wam opisać krótko, obrazowo i zrozumiale. I wymyśliłem.
Męki i katusze scenarzysty na planie
Opublikowane: 8 kwietnia 2010 Filed under: Scenopisarstwo | Tags: film, filmowanie, plan filmowy, scenariusz, scenarzysta, Scenopisarstwo 11 Komentarzy
Słowa są idealne. Coś co zostało najpierw napisane przez autora, a później wyobrażone przez czytającego jest idealne, bez skazy, bez wad. Tak właśnie działa literatura. Doskonałe połączenie mózgu nadawcy z mózgiem odbiorcy. Wyłącznie poprzez słowa.
Film działa zupełnie inaczej. Dlatego scenarzysta nie jest wyłącznym twórcą filmu, ale zaledwie jego projektantem. Twórcy to ci, co pracują na planie – reżyser, scenograf, operator, aktorzy. A potem ci, co co biorą udział w postprodukcji – kompozytor, montażysta, fachowiec od efektów komputerowych itd.
Scenarzysta jest na początku tej drogi i jest autorem, ale to coś zupełnie innego niż pisarz, który jest twórcą dzieła od początku do końca. Scenarzysta tylko zaczyna. Kończy kto inny. Dlatego uważa się, że plan zdjęciowy nie jest środowiskiem właściwym dla scenarzysty.
Niesłusznie. Każdy scenarzysta powinien być na planie swojego filmu. Mimo że to obecność często kłopotliwa i rozczarowująca.
Wielkanoc, rocznica bloga i ebook w prezencie
Opublikowane: 4 kwietnia 2010 Filed under: Aktualności | Tags: ebook, prezent, rocznica bloga, scenariusz, stacja, wielkanoc, życzenia 5 Komentarzy
Ponieważ jest Niedziela Wielkanocna to będę się streszczał.
Życzę wszystkim Wesołych Świąt, zdrowia, pomyślności, suto zastawionego stołu, spokojnego wiosennego lenistwa w gronie rodziny i dobrych pomysłów.
Tak się również składa, że akurat dzisiaj, 4 kwietnia przypada okrągła rocznica tego bloga i nie mogłem tego faktu nie odnotować. Nawet w wielkanocną niedzielę. Nie będzie z tego powodu wielkich obrachunków, wniosków i podsumowań. Na to jest jeszcze za wcześnie. Napiszę tylko, że przez ten rok pojawiło się tu 90 wpisów, 852 komentarzy, które zaakceptowałem a statystyki zarejestrowały prawie 60 tysięcy odsłon tego bloga.
Nie wiem, czy to dużo czy mało. Dla mnie wystarczy aż nadto.
Okazało się, że osobą, której najbardziej przydaje się to, co tutaj piszę jestem ja sam. Nic tak nie porządkuje w głowie jak pisanie bloga. Szczególnie, że daje tu rady sam sobie. Publicznie. I okazują się dla mnie bardzo pomocne.
I ostatnia sprawa to prezent. Kolejny ebook. Kolejny scenariusz. Tym razem będzie to „Stacja”. To scenariusz dość utytułowany. W 1999 wygrałem nim Nagrodę Główną “Hartley-Merrill Prize” w międzynarodowym konkursie na scenariusz. W 2001 miał premierę wyreżyserowany przeze mnie film o tym samym tytule z Obuchowiczem, Zamachowskim i Lindą w rolach głównych. Lubię ten film. Może scenariusz się komuś przyda.
Jak napisać nowelę filmową
Opublikowane: 15 marca 2010 Filed under: Scenopisarstwo | Tags: nowela filmowa, pisanie, scenariusz, Scenopisarstwo, streszczenie 23 Komentarze
Ponieważ, jak się okazuje, zostałem „Samozwańczym Krajowym Konsultantem w Dziedzinie Scenopisarstwa, Dramaturgii i Wszelkiego Nudzenia” – dostaję sporo emaili z prośbą o konsultacje. Mimo całkowitego braku wolnego czasu, a nawet czasu jako takiego w ogóle, chciałbym jednak czasem komuś pomóc.
Jak wiadomo, filmowcy na pójście do nieba mają małe szanse, więc moje małe, dobre uczynki dla zdumionej ludzkości mogą stanowić pewien argument na z góry przegranej rozprawie przed Sądem Ostatecznym.
Ostatnio z dziwną regularnością pojawia się w emailach wyrażenie „nowela filmowa”. Piszą rozgorączkowani i lekko zrozpaczeni ludzie chcący napisać „nowelę filmową” i wygrać jakiś konkurs. Nie wiedzą jednak, co to jest ta nowela.
W poszukiwaniu głównego bohatera
Opublikowane: 11 marca 2010 Filed under: Scenopisarstwo | Tags: dramaturgia, film, główny bohater, scenariusz, Scenopisarstwo 10 Komentarzy
Gdybym miał wskazać jeden najważniejszy i decydujący element filmu, nie wahałbym się ani chwili. Tym kluczowym elementem jest „główny bohater”.
Nie zdjęcia, nie scenografia, nie akcja, czy atrakcyjna intryga. Nie muzyka, nie piękne kostiumy czy hipnotyzujące napięcie dramaturgiczne. Nie.
Najważniejszy jest główny bohater. Od niego wszystko się zaczyna. To on oprowadza widza po całej opowieści, to z nim widz się utożsamia, to on pokazuje widzowi wymyślony filmowy świat.
Spełnia też jeszcze jedną ważną funkcję, o której często się zapomina. Główny bohater w dobrym filmie jest łącznikiem pomiędzy światem fikcji i światem rzeczywistym. To właśnie dlatego wybitni filmowcy zawsze uporczywie szukają tzw. „bohatera naszych czasów” do swoich filmów. Wystarczy przyjrzeć się twórczości Andrzeja Wajdy, czy na przykład Olivera Stone’a, żeby łatwo zauważyć, o czym mówię.
Piotr Wereśniak 